Powstanie Wielkopolskie 1918-1919 powinno być współcześnie wzorem dla polskiej młodzieży. 
Szczególnie w obecnym, powszechnym kryzysie tożsamości ideały i sposób działania powstańców mogą stać się celem i wyznaczać kierunek. O powstaniach narodowych często mówi się „zrywy”. Waham się, czy jest to w adekwatny termin i w tym przypadku. Wskazuje on bowiem na robienie czegoś ad hoc, bez pomyślunku. Działania Poznańczyków były natomiast całkowitym przeciwieństwem. Dekadami przygotowywano grunt, by w odpowiednim momencie uderzyć. Zwycięstwo nie było kwestią przypadku, ale konsekwencją pracy organicznej w sferze społecznej i ekonomicznej. Nie byłoby zwycięstwa, gdyby nie ciężka praca Hipolita Cegielskiego, Karola Marcinkowskiego, Dezyderego Chłapowskiego, czy księdza Piotra Wawrzyniaka. Nie byłoby zwycięstwa, gdyby nie wychowanie młodzieży w Strzelcu, czy Sokole. Nie byłoby zwycięstwa, gdyby nie wcześniejsze działania bojówek skautowych, wykradających broń z pruskich komend policji. To praca i organizowanie się tak wielu ludzi sprawiła, że mieszkańcy wielkopolski mieli w 1918 r.oku czym walczyć, wiedzieli, jak to robić i prowadziła ich zaszczepiana od dzieciństwa idea. Idea wolnej, katolickiej Polski. 

Ciężko teraz o ludzi, którzy są wstanie poświęcić całe swoje życie dla idei, w dodatku z wizją, że efekty nie przyjdą jutro, ale za dziesiątki lat. Świadomość tytanicznej pracy, którą wykonali nasi przodkowie wzbudza dumę.  Młody człowiek w XXI wieku może jednak nie rozumieć motywów, które kierowały naszymi przodkami. Obecnie można wieść życie w miarę spokojne. Za posługiwanie się językiem polskim, czy chodzenie do kościoła nie czeka nas chłosta, konfiskata majątku, czy śmierć. Z resztą gdyby doszło do takich represji, to dla wielu osób pewnie nie byłoby wielką stratą przerzucenie się na inny język, czy porzucenie i tak niemodnych już praktyk religijnych. Kiedy ze wszystkich stron promowany jest konsumpcjonizm, może być niezrozumiałą poznańska gospodarność, oszczędność i budowanie kapitału po to, by wspierać inicjatywy patriotyczne. Czy we współczesnym świecie wielu młodych ludzi nie zagubiło jednak… siebie? Być może przez zdobycze techniczne teraz mamy luksus na wyciągnięcie ręki. Nikt nie straszy represjami za pielęgnowanie własnej kultury i tradycji, więc każdy może żyć dla siebie i dla własnej przyjemności. To jednak w naszym pokoleniu dochodzi do niespotykanego wcześniej zagubienia i fali samobójstw. Powstańcy Wielkopolscy i poprzedzający ich organicznicy wiedzieli, o co walczą. Czy sam Netflix i TikTok wyznaczają w naszym życiu sens? Czy to są najwyższe rzeczy, do których chcemy dążyć, jako społeczeństwo? 

Nie możemy żyć w oderwaniu od przeszłości. Musimy sięgać do życiorysów naszych przodków. Nie do bezimiennej masy, ale do konkretnych osób, z których życia biło umiłowanie do polskości. Jeżeli jesteśmy osadzenie w naszej rodzinie, społeczeństwie, w naszych tradycjach i kulturze, dzięki tym wszystkim rzeczom możemy określić samych siebie. Niech upór ludzi dążących do upragnionej niepodległości, nie bezmyślnym zrywem, w przypływie chwili, uniesionych uczuciem, ale rozważnie, z rozumem i wieloletnim mozołem, niech będą dla nas drogowskazem w tych trudnych czasach! 

Piotr Walczak

dziennikarz-stażysta

Akademia Dziennikarska IWORIS,

akademia@iworis.pl

Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030 PROO.